Het kiezen van de juiste metaalbewerkingsvloeistof kan een uitdagende taak zijn, gezien de variëteit aan bewerkingen en materialen die verspaand worden. Echter, even cruciaal is het handhaven van de kwaliteit van de vloeistofmix. Vaak wordt hier pas aandacht aan besteed wanneer problemen zoals schuimvorming of geurhinder zich voordoen. In dit artikel richten we ons op de essentiële parameters die u kunt controleren om de kwaliteit van de mix optimaal te behouden.

 

Waterkwaliteit

Bij water-mengbare metaalbewerkingsvloeistoffen begint alles met de kwaliteit van het water. Er zijn specifieke producten beschikbaar voor zowel hard als zacht water. Of u nu gebruikmaakt van kraanwater of gedemineraliseerd water, het is cruciaal dat de waterkwaliteit consistent is. Sommige bedrijven gebruiken regenwater, maar dit wordt sterk afgeraden omdat regenwater verschillende soorten verontreinigingen bevat die de stabiliteit van de vloeistofmix ernstig kunnen aantasten.
 

Als de waterhardheid waarmee de mix wordt aangemaakt plotseling te sterk daalt of te laag is voor het type concentraat waarmee het wordt gemengd, kan dit leiden tot schuimvorming. Als dit gebeurt, kunnen additieven of anti-schuimmiddelen worden toegevoegd om het schuim te verminderen. Naarmate de verspanende bewerking vordert, neemt de vervuiling van de mix toe en kan de neiging tot schuimvorming afnemen. Bij een hoge waterhardheid bestaat er echter een verhoogd risico op zeepvorming, wat een aanslag op verschillende delen van de machine kan veroorzaken en filters en leidingen kan verstoppen.

 

Concentratie van de Mix

Een van de meest cruciale parameters is de concentratie van de gebruikte vloeistofmix. Deze kan worden gemeten met behulp van een refractometer of een titratiekit. De refractometer is veruit de meest gangbare methode. Belangrijk om te onthouden is dat de afgelezen waarde moet worden vermenigvuldigd met een factor die specifiek is voor het product. Zowel handmatige als digitale refractometers zijn beschikbaar, waarbij het voordeel van de handmatige variant is dat eventuele lek-olie direct kan worden gedetecteerd door een wazige afleeslijn in de refractometer.
 

Bij het aanmaken van een nieuwe mix wordt, afhankelijk van de bewerking, een aanbevolen concentratie ingesteld. De totale concentratie van het bad neemt geleidelijk toe naarmate water verdampt tijdens het gebruik. Als de concentratie te hoog wordt, neemt het risico op aanslagvorming in de machine toe. Daarom moet elke bijvulling altijd gebeuren met een lagere concentratie. Afhankelijk van het type bewerking wordt aanbevolen om bij te vullen met een concentratie tussen een derde en twee derde van de benodigde concentratie. Bij thermisch belastende bewerkingen zoals slijpen is een derde meer geschikt, terwijl bij standaard verspanen en algemeen gebruik twee derde van de vereiste concentratie als bijvulling kan worden gebruikt. Het is ten zeerste af te raden om alleen water toe te voegen.
 

Om het proces van het aanmaken van een nieuwe mix en het bijvullen van bestaande baden te vergemakkelijken, wordt het gebruik van geautomatiseerde mixsystemen zoals een Dosatron, sterk aanbevolen. Meer dan de helft van de problemen die optreden bij water-mengbare metaalbewerkingsvloeistoffen vinden hun oorsprong in een onjuiste concentratie.

PH (zuurtegraad) 

Naast de concentratie is de zuurtegraad (pH) een belangrijke indicator van de vloeistofkwaliteit. Water-mengbare metaalbewerkingsvloeistoffen hebben over het algemeen een alkalisch karakter (pH > 7), en de pH van de mix ligt doorgaans tussen 9 en 9,5. Een pH-waarde onder de 8,8 kan duiden op bacteriegroei, wat de stabiliteit van de mix in gevaar brengt en tevens de kans op corrosie verhoogt. Hoewel een hoge pH-waarde functioneel weinig nadelen heeft, kan het contact met de vloeistof de kans op huidproblemen vergroten. De pH-waarde kan eenvoudig worden gemeten met behulp van test strips.
 

Bacteriegroei

Als er vermoedens zijn van bacteriegroei, bijvoorbeeld door onaangename geur of verkleuring van de koelvloeistof, kan de mate van bacteriegroei worden bepaald met een dipslide. De dipslide wordt ongeveer 5 seconden in de vloeistof ondergedompeld en vervolgens gedurende 72 uur in zijn houder geïncubeerd. Na deze incubatieperiode kan met behulp van een indicatietabel de mate van bacteriegroei worden vastgesteld.

 

Lek-olie

Bacteriegroei, vooral na perioden van stilstand, wordt vaak veroorzaakt door lek-olie. Deze smeerolie, afkomstig van diverse smeerpunten op de machine, kan als een afdekkende laag op de vloeistofmix in het oliereservoir terechtkomen. Dit bevordert de groei van bacteriën, vooral wanneer de machine niet in gebruik is, zoals tijdens vakantieperioden. Het installeren van een circulatiepomp die ervoor zorgt dat de mix nog steeds wordt rondgepompt tijdens stilstand, kan deze problemen voorkomen. Een nog effectievere oplossing is het gebruik van een skimmer, die de olie van het reservoir afschept.